بازگشت تونی بلر با اکثریت کمتر


تونی بلر و همسرش

شمارش بخش اعظم آرای ریخته شده به صندوق های اخذ رای در انتخابات پارلمانی بریتانیا نشان می دهد که حزب کارگر، به رهبری تونی بلر، نخست وزیر، دولت آینده را تشکیل خواهد داد هرچند تعداد کرسی های حزب در مجلس عوام و آرای نخست وزیر در حوزه انتخابیه وی نسبت به انتخابات قبلی کاهش یافته است.

رای گیری برای انتخاب نمایندگان مجلس عوام بریتانیا در روز پنجشنبه، 5 مه، در سرتاسر این کشور برگزار شد و تا ساعات اولیه بامداد، نتایج شمارش آرا در 618 حوزه انتخابیه از مجموع 646 حوزه ای که انتخابات در آنها برگزار شد از کسب اکثریت لازم حزب کارگر برای تشکیل دولت آینده حکایت دارد که سومین دوره زمامداری این حزب است که از سال 1997 قدرت را در دست داشته است.

مجلس عوام بریتانیا در مجموع 659 کرسی دارد که تعدادی از آنها در اختیار هیات رییسه است که با رای مردم انتخاب نمی شوند و در چند حوزه نیز انتخابات به عمل نیامده است.

آخرین نتایج شمارش آرا نشان می دهد که حزب کارگر تا این مرحله توانسته است 353 کرسی را به دست آورد در حالیکه دو حزب محافظه کار و لیبرال دموکرات به ترتیب در 196 و 61حوزه انتخابیه پیروز شده اند.

در انتخابات دوره گذشته که در سال 2001 برگزار شد، شمار کرسی های این سه حزب اصلی به ترتیب 412، 166 و 52 کرسی بود هرچند در پایان دوره، به دلیل برگزاری انتخابات میان دوره ای و تصمیم چند نماینده به تغییر عضویت حزبی خود، این ارقام به 408، 160 و 54 کرسی تغییر یافت.

دولتی با اکثریت کمتر

به این ترتیب، انتظار می رود حزب کارگر با اکثریتی به مراتب کمتر از دوره قبلی دولت جدید را تشکیل دهد هرچند سه دوره زمامداری حزب کارگر در تاریخ این حزب، که اوایل قرن بیستم تشکیل شد، سابقه ندارد.

نظام پارلمانی بریتانیا از دو مجلس عوام و اعیان (لردها) تشکیل یافته و معمولا حزبی که در مجلس عوام به اکثریت برسد مامور تشکیل دولت می شود.

عضویت در مجلس اعیان انتخابی نیست و اعضای آن را حدود 500 نفر مرد و زن که برای طول حیات خود به لقب اشرافی ملقب شده اند، همراه با حدود 90 تن از اشراف موروثی و 26 روحانی ارشد کلیسای انگلیکان تشکیل می دهند.

اکثریت حزب کارگر در آغاز مجلس قبلی 166 کرسی بود که در پایان دوره به 161 کرسی رسید.

انتظار می رود در دوره کنونی، تونی بلر با اتکا به اکثریتی بین 60 تا 70 کرسی دولت جدید را تشکیل دهد.

نتایج انتخابات جاری نشان می دهد که حزب محافظه کار به رهبری مایکل هوارد، که حزب اصلی مخالف دولت بوده، توانسته است در تعداد قابل توجهی از حوزه های انتخابی بر حزب کارگر پیروز شود در حالیکه حزب لیبرال دموکرات، به رهبری چارلز کندی نیز تعدادی از کرسی های قبلی حزب حاکم را به خود اختصاص داده است.

موفقیت مخالفان

مایکل هوارد و همسرش

براساس نتایج اعلام شده در ساعات اولیه بامداد روز جمعه، 6 مه، حزب محافظه کار توانسته است 31 کرسی متعلق به حزب کارگر در دوره قبلی و 4 کرسی متعلق به حزب لیبرال دموکرات را به دست آورد.

در مقابل، حزب لیبرال دموکرات نیز 11 کرسی از حزب کارگر و 3 کرسی از حزب محافظه کار را نصیب خود کرده است.

میزان شرکت واجدین حق رای در این انتخابات به حدود 60 درصد رسید که 2 درصد بیش از دوره گذشته بود اما سهم حزب کارگر در مقایسه با انتخابات سال 2001، به حدود 36 درصد کل آرا کاهش یافت در حالیکه احزاب محافظه کار و لیبرال دموکرات به ترتبیب 2/33 و 6/22 درصد آرا و سایر احزاب و نامزدهای مستقل 7/9 درصد آرا را در اختیار گرفتند.

در بریتانیا، اعضای دولت نمایندگان پارلمان نیز هستند و معمولا وزیران ارشد از میان نمایندگان مجلس عوام انتخاب می شوند.

در این انتخابات، میزان آرای تونی بلر در حوزه انتخابیه وی نیز نسبت به انتخابات قبلی کاهش داشت و در مقابل، بر اکثریت رهبران دو حزب محافظه کار و لیبرال در حوزه های انتخابیه آنان افزوده شد.

چهار تن از وزیران جزء دولت نیز موفق نشدند در حوزه های انتخابیه خود به موفقیت برسند و به این ترتیب، در مجلس و دولت آینده عضویت نخواهند داشت.

آقای بلر در سخنانی که پس از پیروزی در حوزه انتخابیه خود ایراد کرد گفت که مردم بریتانیا مجددا تصمیم گرفتند حزب کارگر را انتخاب کنند.

بحران عراق

در عین حال، وی نسبت به کاهش اکثریت حزب کارگر نیز واکنش نشان داد و گفت که حزب باید به مسایلی توجه کند که برای مردم مهم است، و حفظ سطح اشتغال، بهبود سطح زندگی و دفاع از نظم و قانون از جمله این مسایل است.

تونی بلر در سخنان خود گفت که تصمیم دولت وی برای شرکت در جنگ علیه عراق به بروز شکاف در افکار عمومی مردم منجر شده است.

با اینهمه، وی به رای دهندگان توصیه کرد که به آینده توجه کنند.

جنگ عراق در جریان مبارزات انتخاباتی سال جاری از جمله موضوع های محوری بود.

حزب محافظه کار، که از ورود به جنگ حمایت کرده بود، در تبلیغات انتخاباتی خود تونی بلر را به گمراه کردن مردم در مورد واقعیات مربوط به توانایی تسلیحاتی رژیم سابق عراق متهم و او را شخصی غیرقابل اعتماد توصیف کرد.

حزب لیبرال دموکرات نیز که از ابتدا با جنگ عراق مخالف بود به حملات شدیدی علیه تونی بلر و دولت وی دست زد.

احتمالا مساله جنگ عراق، در کنار موضوع های دیگر، در نتیجه انتخابات جاری بی تاثیر نبوده است.

بیشترین تاثیر انتخاباتی جنگ در یکی از حوزه های انتخاباتی شهر لندن بروز کرد که دارای جمعیت بزرگی از مسلمانان به خصوص اهالی کشورهای جنوب آسیاست.

پیروزی مخالفان جنگ

جورج گالووی، نماینده مجلس عوام و
عضو سابق حزب کارگر.

در این حوزه انتخابیه، جورج گالووی، نماینده مجلس عوام و عضو سابق حزب کارگر، توانست بر نامزد رسمی این حزب پیروز شود.

آقای گالووی دارای روابط نزدیکی با رژیم سابق عراق بود و پس از آغاز جنگ، به دریافت رشوه از حکومت صدام حسین متهم شد اما این اتهام به اثبات نرسید.

وی از جمله مخالفان جدی حمله نظامی بریتانیا به عراق بود و در بیشتر تظاهرات ضد جنگ شرکت کرد و به ایراد سخنرانی علیه دولت پرداخت و به دلیل انتقادات خود از حزب کارگر اخراج شد.

همچنین باب مارشال اندروز، نماینده حزب کارگر از یکی از حوزه های انتخابی که به انتقاد از رهبری حزب شهرت دارد، پس از پیروزی مجدد در این حوزه، هرچند با اکثریت کمتر آرا نسبت به دوره قبلی، نخست وزیر را مسئول تنزل حمایت عمومی از دولت دانست.

حوزه انتخابیه تونی بلر نیز از تاثیر جنگ عراق برکنار نماند.

در این حوزه، پدر یک سرباز بریتانیایی که در عراق کشته شده است با تونی بلر به رقابت پرداخت و حدود 10 درصد کل آرا را به دست آورد.

آقای بلر گفته بود که در سومین دوره دولت کارگری سمت نخست وزیری را همچنان حفظ خواهد کرد اما قبل از انتخابات بعدی، از این سمت کناره خواهد گرفت.

با توجه به کاهش حمایت عمومی از حزب کارگر در انتخابات این دوره، این احتمال مطرح شده است که وی کوتاه مدتی پس از تشکیل دولت جدید به این وعده خود عمل کند.

قرمز: تعداد کرسی های بدست آمده برای حزب کارگر
آبی: تعداد کرسی های بدست آمده برای حزب محافظه کار
زرد: تعداد کرسی های بدست آمده برای حزب لیبرال دموکرات

نتایج اعلام شده  فاصله تا پیروزی 324 LAB 353 CON 196 LD 62  623 کرسی از مجموع 646 ۸۲۵۹